DEVLETLER NASIL GELİŞİR?

Ülkeler arasında veya ülke içinde kâr ama­cıyla yapılan alışverişe ticaret denir.

Ticarette ham madde kaynaklarına yakın olmak çok önemlidir. Çünkü bir ürün çok el de­ğiştirdiğinde bedeli artar.

ilk Çağ'dan itibaren devletler ticaret yol­larını kontrol etmek istemişlerdir. Bunun için dev­letler birbirleriyle savaşmışlar, aralarında anlaş­malar yapmışlardır.

Dünya ticaretinde önem kazanan yollar Kral Yolu, İpek Yolu ve Baharat Yolu'dur.

Kral Yolu

Kral Yolu, Lidyalıların başkenti Sardes'ten başlayarak doğuya doğru ülkemizin orta kuzey kısmından Irak'ın Musul şehrine varmakta, Bağdat şehrinden geçerek Mezopotamya'daki Ninova şehrine ulaşmaktadır.

Asya kıtasından getirilen ticaret malları Ege üzerinden gemilerle Avrupa'nın önemli liman­larına taşınmaktadır.

Lidyalılar Kral Yolu sayesinde ekonomik alanında önemli kazançlar elde etmişlerdir.

Lidyalılar ticaret sayesinde komşu devlet­lere göre bilimde, sanatta ve teknolojide üstün bir konuma gelmişlerdir.

Lidyalılar tüccar bir toplumdu. Sosyal taba­kalar içerisinde tüccarlar, asiller ve büyük zenginler üst sıralarda yer almıştır. Bu da toplumun ekono­mik olarak gelişmesine katkı sağlamıştır.

Baharat Yolu

Baharat Yolu Hindistan'dan başlamaktadır. Uzakdoğu ülkeleriyle Batı ülkeleri arasında önemli bir görev üstlenmiştir.

■Baharat ürünleri önceleri Asya ülkelerinde kullanılmaktaydı. Daha sonraları ise Avrupa ülke­lerinde de kullanılmaya başlayınca bu ürünlerin önemi artmıştır.

■Baharat ürünleri pahalı olduğundan ancak zenginler satın alabilmekteydi.

■Baharat ürünleri Avrupa'ya iki yolla ulaş­maktaydı. Bunlardan birincisi Orta Asya üzerinden geçen ipek yol’uydu. Diğer yol ise Hindistan ve Seylan'dan Kızıldeniz'deki Akabe Körfezi'ne, Ye­men kıyılarına ya da Basra Körfezi'ne gelen deniz yoluydu. Bu kıyılardaki limanlarda, gemilere bo­şaltılan baharat, kara yoluyla Fenike ve Filistin kıyılarına, Mısır'dan İskenderiye’ye ve Karadeniz'e ulaştırılırdı. Oradan deniz yoluyla Avrupa'ya ta­şınırdı.

Baharat Yolu Bağdat'tan itibaren ipek Yolu ile birleşerek devam etmektedir.

İpek Yolu

Fatih Sultan Mehmet zamanında ipek Yolu'nun denetimi Osmanlı Devleti'nin eline geçmiş­tir.

■Yavuz Sultan Selim döneminde de Baharat Yolu'nun güvenliği Osmanlıların eline geçmiştir.

■Osmanlı Devleti'nin eline ipek ve Baharat yollarının denetimi geçince Avrupalılar yeni yollar bulmak amacıyla coğrafi keşiflere yönelmişlerdir.