Wilson İlkeleri Ve Savaşı Bitiren Antlaşmalar

Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918):

  • Yenenler yenilenlerden toprak almayacaktır (savaş sonunda yenenler bu maddeyi aşacaklar, manda-himaye yönetimi kurdular).
  • Yenenler yenilenlerden savaş tazminatı almayacaktır.
  • Devletlerarasında gizli antlaşmalar yapılmayacaktır.
  • Dünya’da kalıcı bir barış için “Milletler Cemiyeti” (Cemiyet-i Akvam) kurulmalıdır.

NOT: Milletler Cemiyeti savaş sonucu kurulmuş, kuruluş amacı yeni bir dünya savaşını önlemek ve barışı korumaktı. Ancak bir süre sonra, cemiyet, büyük devletlerin kontrolüne girdiğinden ve II. Dünya Savaşı’nı engelleyemediğinden 1945 sonrası kapatılmış, yerine Birleşmiş Milletler kurulmuştur.

  • Her devlet kendi güvenliğini koruyacak kadar silah üretecektir.

NOT: Dünya’da ilk silahsızlanma önerisidir.

Türkleri İlgilendiren Kısım;  

-        Türklerin çoğunlukta olduğu bölgelerde kesin egemenlik hakkı tanınmalıdır.

-        Türk egemenliğinde yaşayan diğer milletlere kendi kendini yönetme hakkı verilmelidir (bizim için kötü bir madde).

-        Boğazlar, bütün devletlerin gemilerine açık olmalıdır (bu da bizim için kötü bir madde).

NOT: Wilson İlkeleri genel olarak yenilen devletleri koruyucu niteliktedir. Bunun nedeni; İngiltere ve Fransa’nın toprak ve savaş tazminatı alarak güçlenmesini istememeleridir.

NOT: Wilson İlkeleri, Kurtuluş Savaş’ımızın temel belgesi olan Misak-ı Milli’nin içeriğini oluşturmuştur.

Savaşın Sonunda İmzalanan Ateşkes Antlaşmaları

  • Bulgaristan = Sofya Ateşkes Antlaşması (29 Eylül 1918)
  • Osmanlı Devleti = Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918)
  • Avusturya-Macaristan = Villa Gusti Ateşkes Antlaşması (3 Kasım 1918)
  • Almanya = Rethondes Ateşkes Antlaşması (11 Kasım 1918)

NOT: I. Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanacak barış antlaşmalarının maddeleri Paris Barış Konferansı’nda belirlendi (18 Ocak 1919)

I. Dünya Savaşı’nı Bitiren Barış Antlaşmaları

İtilaf Devletleri ile;

  • Almanya = Versay Antlaşması (28 Haziran 1919)
  • Avusturya = Sen Germen Barışı(10 Eylül 1919)
  • Macaristan = Triyanon Antlaşması (6 Haziran 1920)
  • Bulgaristan = Nöyyi Antlaşması (27 Kasım 1919)
  • Osmanlı Devleti = Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920)

NOT: Sevr Barış Antlaşması uygulanmamıştır. Çünkü devletlerarası hukuka göre bir atlaşmanın uygulanabilmesi için meclis tarafından onaylanması gerekir.

Yorum bölümü sadece üyelerimize açıktır...

Top