Nüfus ve Nüfus Artışı
Nüfus: Sınırları belli bir alanda yaşayan insan sayısıdır. Nüfus Yoğunluğu: Bir yerde kilometre kareye düşen insan sayısıdır. Belli bir alanda yaşayan nüfusun, o alana oranıdır. Ülkenin genişliği ve toplam nüfus hakkında bilgi verir. Kişi/km2 olarak gösterilir. Nüfus yoğunluğunu bulmak için;
Nüfus Yoğunluğu = Toplam İnsan Sayısı x100
Yüzölçümü
Nüfus yoğunluğu sıralı liste 2014 | ||
Türkiye Ortalaması | 101 | |
1 | İstanbul | 2767 |
2 | Kocaeli | 477 |
3 | İzmir | 342 |
4 | Gaziantep | 277 |
5 | Bursa | 267 |
6 | Yalova | 267 |
7 | Hatay | 261 |
8 | Ankara | 210 |
9 | Sakarya | 193 |
10 | Zonguldak | 181 |
11 | Trabzon sosyalbilge.com | 164 |
12 | Osmaniye | 162 |
13 | Adana | 156 |
14 | Tekirdağ | 144 |
15 | Samsun | 140 |
16 | Düzce | 139 |
17 | Aydın | 133 |
18 | Ordu | 122 |
19 | Batman | 120 |
20 | Mersin | 112 |
21 | Diyarbakır | 109 |
22 | Antalya | 107 |
23 | Manisa | 104 |
24 | Şanlıurfa | 98 |
25 | Bartın | 91 |
26 | Kilis | 90 |
27 | Mardin | 90 |
28 | Adıyaman | 85 |
29 | Rize | 84 |
30 | Denizli | 84 |
31 | Balıkesir | 83 |
32 | Kayseri | 78 |
33 | Kahramanmaraş | 76 |
34 | Muğla | 70 |
35 | Şırnak | 68 |
36 | Elazığ | 67 |
37 | Edirne | 66 |
38 | Uşak sosyalbilge.com | 65 |
39 | Malatya | 65 |
40 | Giresun | 63 |
41 | Tokat | 60 |
42 | Kırıkkale | 60 |
43 | Eskişehir | 59 |
44 | Siirt | 58 |
45 | Amasya | 57 |
46 | Karabük | 56 |
47 | Van | 56 |
48 | Kırklareli | 55 |
49 | Konya | 54 |
50 | Iğdır | 54 |
51 | Nevşehir | 53 |
52 | Çanakkale | 52 |
53 | Muş | 51 |
54 | Aksaray | 51 |
55 | Isparta | 51 |
56 | Afyonkarahisar | 49 |
57 | Bilecik | 49 |
58 | Bitlis | 48 |
59 | Ağrı | 48 |
60 | Kütahya | 48 |
61 | Niğde | 47 |
62 | Çorum | 41 |
63 | Hakkari | 38 |
64 | Burdur | 38 |
65 | Sinop | 35 |
66 | Kırşehir | 35 |
67 | Bolu | 34 |
68 | Bingöl | 32 |
69 | Yozgat | 31 |
70 | Erzurum | 30 |
71 | Kars | 29 |
72 | Kastamonu | 28 |
73 | Karaman | 27 |
74 | Çankırı | 25 |
75 | Artvin | 23 |
76 | Gümüşhane | 23 |
77 | Sivas | 22 |
78 | Bayburt | 22 |
79 | Ardahan | 21 |
80 | Erzincan | 19 |
81 | Tunceli | 12 |
İnsanların beslenme, sağlık, eğitim vb. ihtiyaçlarını belirlemek, bunun için gerekli planlamaları ve yatırımları yapmak amacıyla nüfus sayımı yapılır.
Nüfus sayımı sonucu; yalnız insanların sayısı belirlenmez, nüfusun eğitim durumu, yaş ve cinsiyet durumu, ekonomik ve sosyal nitelikler, kırsal-kentsel nüfus özellikleri, nüfus artış hızı gibi özellikler de belirlenir.
Türkiye’de ilk nüfus sayımı, 1927 yılında yapılmıştır. İkinci sayım 1935 yılında yapılmış, 1990 yılına kadar her 5 yılda bir düzenli olarak nüfus sayımı yapılmış, 1990 yılında nüfus sayımlarının 10 yılda bir yapılacağı kararlaştırılmıştır.
Ülkemizde nüfus sayımlarıyla görevli olan kurum Devlet İstatistik Enstitüsü’dür. Ancak DSİ (Devlet İstatistik Enstitüsü)’nin adı 2005 yılında TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) olarak değiştirilmiştir.
Nüfus Artışı: Sınırları belli bir alanda, belirli bir süre içinde meydana gelen insan sayısındaki çoğalmaya denir.
Bir yerdeki nüfus artışı; doğumlara, ölümlere, göçlere, sağlık ve beslenme olanaklarının artmasına bağlıdır. Bir yerde doğum oranı ölüm oranından fazla ise orada nüfus artışı var demektir. Nüfusun bu şekilde çoğalmasına Doğal Nüfus Artışı denir.
Nüfus Artışının Sonuçları
- İşsizliğin artar
- Üretimin yetersiz kalır
- İç ve dış göçlerin artar
- Gecekondulaşma olur
- Doğal kaynakların azalır
- Çevre sorunlarına neden olur
- Sağlık ve eğitim hizmetleri zorlaşır
- Elektrik, su ve ulaşım hizmetleri aksar
- Ülkenin kalkınma hızının yavaşlar
- Kişi başına düşen milli gelirin azalır
Türkiye’de nüfusun ve nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölge; Marmara Bölgesi, en az olduğu bölge; Doğu Anadolu Bölgesi’dir
Yıllık nüfus artış hızı (‰) | 2013-2014 | |
Toplam | 13,3 | |
1 | Bayburt | 63,9 |
2 | Tekirdağ | 36,2 |
3 | Gümüşhane | 34,3 |
4 | Muğla | 31,6 |
5 | Antalya sosyalbilge.com | 29,4 |
6 | Yalova | 28,6 |
7 | Şırnak | 28,4 |
8 | Kocaeli | 27,4 |
9 | Gaziantep | 24,1 |
10 | Şanlıurfa | 24,0 |
11 | Balıkesir | 22,4 |
12 | Kayseri | 20,6 |
13 | Ankara | 20,6 |
14 | Aydın | 20,4 |
15 | Çanakkale | 18,7 |
16 | Batman | 18,1 |
17 | Diyarbakır | 17,0 |
18 | Bursa | 16,8 |
19 | Sakarya | 16,6 |
20 | Erzincan | 16,4 |
21 | Denizli | 15,7 |
22 | Eskişehir | 15,6 |
23 | Osmaniye | 15,6 |
24 | İstanbul | 15,2 |
25 | Van | 14,3 |
26 | Konya | 14,1 |
27 | Siirt | 13,3 |
28 | Tunceli | 12,8 |
29 | İzmir | 12,7 |
30 | Mersin | 12,5 |
31 | Kahramanmaraş | 12,3 |
32 | Hakkari | 11,8 |
33 | Mardin | 11,8 |
34 | Giresun sosyalbilge.com | 11,6 |
35 | Düzce | 11,4 |
36 | Trabzon | 11,2 |
37 | Hatay | 11,1 |
38 | Karaman | 10,1 |
39 | Kırklareli | 9,2 |
40 | Malatya | 9,1 |
41 | Iğdır | 8,5 |
42 | Uşak | 8,5 |
43 | Adana | 7,6 |
44 | Samsun | 6,5 |
45 | Manisa | 6,2 |
46 | Bilecik | 5,0 |
47 | Rize | 4,8 |
48 | Karabük | 4,7 |
49 | Bolu | 4,6 |
50 | Edirne | 4,3 |
51 | Aksaray | 3,8 |
52 | Nevşehir | 2,8 |
53 | Bitlis | 2,6 |
54 | Isparta | 2,4 |
55 | Kastamonu | 2,2 |
56 | Artvin | 2,0 |
57 | Bingöl | 1,9 |
58 | Kilis | 1,5 |
59 | Bartın | 1,4 |
60 | Adıyaman | 1,1 |
61 | Elazığ | 0,9 |
62 | Niğde | 0,7 |
63 | Amasya | -0,2 |
64 | Sinop | -0,2 |
65 | Kütahya | -0,9 |
66 | Afyonkarahisar | -1,1 |
67 | Sivas | -1,1 |
68 | Tokat | -1,3 |
69 | Burdur | -1,4 |
70 | Ağrı | -3,2 |
71 | Muş | -3,2 |
72 | Kırşehir | -3,5 |
73 | Erzurum | -4,5 |
74 | Zonguldak | -4,6 |
75 | Çorum | -9,2 |
76 | Ordu | -9,9 |
77 | Kırıkkale | -13,1 |
78 | Kars | -14,8 |
79 | Ardahan | -19,4 |
80 | Yozgat | -26,6 |
81 | Çankırı | -39,3 |
kaynak:tuik.gov.tr